Verden
Symbol miasta Verden (Aller)
Po wprowadzeniu reformacji w 1568 r. aż do pokoju westfalskiego w 1648 r. katedra była siedzibą luterańskich książąt-biskupów, następnie biskupstwo Verden zostało przekształcone w księstwo Verden pod zwierzchnictwem szwedzkim. W 1651 r. kapituła katedralna została rozwiązana. Dziś mieści się w nim katedra ewangelicko-luterańska w Verden. Dzisiejsza katedra miała różne budynki poprzedników. Kościół Karolingów, zbudowany w 814 roku, stał się siedzibą biskupa Waltera w 849 roku. Po pożarze biskup Amelung miał nowy budynek, również drewniany. Około 1000 roku biskup Bernhard II umieścił przed drewnianą nawą kamienną wieżę.
Dzisiejsza budowla katedralna powstawała przez wiele lat i w różnych fazach budowy. Za czasów biskupa Wiggera (kadencja 1013–1031) zbudowano pierwszą murowaną bazylikę wczesnoromańską. Piaskowcowa podkonstrukcja wieży pochodzi z tego ottońskiego kościoła. Został poświęcony św. Marii i św. Cecylii w 1028 roku. W XI wieku romańska dzwonnica, która przetrwała do dziś, została zbudowana z cegły za czasów biskupa Hermanna (1149-1167). Rozpoczęto prace nad bazyliką Świętego Krzyża, którą ukończono w latach 1181-1185. W 1268 roku romańska ceglana bazylika spłonęła, ale została naprawiona i nadal była użytkowana. W 1290 roku za biskupa Konrada I rozpoczęto budowę wysokiego gotyckiego kościoła halowego murowanego z cegły. Brak funduszy i przerwy w budowie sprawiły, że prace budowlane mogły zostać ukończone dopiero w 1490 roku. Nawa jest trójnawowa z czterema przęsłami i chórem w sali. Jest to prawdopodobnie najwcześniejszy chór halowy w architekturze niemieckiej. Transept jest krótki, transept kwadratowy. Ściany chóru i nawy rozczłonkowane są dużymi maswerkowymi oknami i przyporami. Przestronne i jasne wnętrze jest podzielone kantonowanymi okrągłymi filarami z mocnymi łukami pasów i cienkimi usługami. Z wyjątkiem środkowego okna prezbiterium z 1913 roku, wszystkie okna uległy zniszczeniu w czasie II wojny światowej. W 1737 roku huragan zniszczył wysoką, smukłą iglicę i od tego czasu ma ona swój obecny niski miedziany dach namiotowy. W 1829 roku przeprowadzono gruntowny remont pod kierunkiem mistrza budowlanego Leo Bergmanna. Usunięto wyposażenie z okresu renesansu i baroku, a katedrę ponownie gotycowano w duchu romantycznym. Ambona, klatka schodowa i żeliwne stalle chóru są neogotyckie. Krzesło Lewitów pochodzi z czasów konsekracji gotyckiej katedry (około 1323 roku). Pomniki nagrobne nie znajdują się już na swoim pierwotnym miejscu. Duże organy na emporze północnej z 1968 roku zostały zbudowane przez organmistrza Hillebranda z Altwarmbüchen koło Hanoweru. Organy chóru zostały zbudowane w 1972 roku przez firmę Hoffmann Orgelbau. Krużganek pochodzi z XII wieku. Sześć rzeźb jest uderzających. Są symbolami umiarkowania, siły, nadziei, wiary, miłości, mądrości i sprawiedliwości. Na wewnętrznym dziedzińcu katedry, po lewej stronie, wysoko na krawędzi dachu, znajduje się Kamienny Człowiek. Kamienny Człowiek jest prawdopodobnie gargulcem, który stał się bezużyteczny.Kiedy pierwotna funkcja tej figury nie była już dokładnie rozpoznawana, powstała legenda, w której znaleziono wyjaśnienie tej postaci:Legenda o Kamiennym Człowieku w katedrze w Verden:Dawno, dawno temu żył sobie sekston lub dzierżawca katedry, o którym mówi się, że sprzeniewierzył i haniebnie roztrwonił fundusze tego miejsca kultu. Kiedy miał zdać sprawę biskupowi i kapitule katedralnej, przysiągł diabłu, że jeśli to uczyni. Wtedy straszliwe wycie i śmiech podniosły się trzy razy wokół katedry, a zły duch ukazał się sam, pochwycił sekstona i już miał wyjść z nim przez ścianę katedry. W tym czasie "ofiara" diabła utknęła w murze i zamieniła się w kamień.Wędrowcy i kamienny człowiek:We wcześniejszych wiekach czeladnicy przybywali do Verden na Walzu, aby znaleźć pracę, zakwaterowanie i jedzenie. Wcześniej jednak musieli udać się z głównym czeladnikiem do katedry w Verden i zobaczyć Kamiennego Człowieka. Rzemieślnikom powiedziano, że był złodziejem, który chciał wejść do katedry, ale natychmiast zamienił się w kamień. W książeczce turystycznej, którą przywieźli ze sobą, czeladnicy zostali opieczętowani na potwierdzenie, że widzieli Kamiennego Człowieka w katedrze w Verden. W ten sposób zawsze można było udowodnić wizytę w mieście Verden, która była już wtedy ważna. Jednocześnie historia ta była przestrogą do uczciwości dla zagranicznych rzemieślników. Na południe od katedry znajduje się plac katedralny (Zielona Ulica). Przypominający park plac był używany jako cmentarz od 800 do 1800 roku. W 1815 r. posadzono 136 lip w formie alejek i wykorzystano je jako plac apelowy. Obecny wygląd placowi nadało wzniesienie Pomnika Ułana, w koszarach Verden Holzmarkt w latach 1873-1886 stacjonował 14 Pułk Ułanów Hanowerskich. Ciekawy jest również pomnik biskupa.
